Yahyalı Ekonomisi

YAHYALI’NIN EKONOMİK YAPISI

İlçemizde en eski faaliyet olarak halıcılıktan bahsetmek yerinde olacaktır.
Ayrıca; Elmacılık, Hayvancılık, Madencilik ve Madenciliğe bağlı Nakliyecilik başlıca ekonomik faaliyetleri teşkil etmektedir.
Maden nakliyesi lokomotif sektör olarak gelişmiştir. İlçemizde 550 civarında kamyon nakliyat sektöründe faaliyet göstermekte olup, 2005 yılı içerisinde 2.000.000. ton cevher nakli gerçekleştirilmiştir.

1 – Tarım Sektörü :

İlçemizde yaklaşık olarak 5.000 çiftçi ailesi mevcuttur.Ortalama bir çiftçi ailesinin 4 kişi olduğu kabul edilirse 20.000 kişinin geçimini doğrudan tarım sektöründen karşıladığı anlaşılmaktadır.

İlçe Merkezinin ve ova köylerinden Yerköy, Mustafabeyli, Kocahacılı, Kopçu, İlyaslı, Yuları, Çubuklu ve Senirköy Köylerinin ana geçim kaynağını tarla ziraatı, meyvecilik ve diğer ticari ve endüstri bitkileri tarımı teşkil etmektedir. Bu köylerimizde sulu tarım yapılmakta olup diğer 21 köyümüzde ise kuru tarım (hububat, baklagil) yapılmaktadır.

Yine bütün köylerimizin ana geçim kaynaklarından biride büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğidir.

İlçemizdeki sulanan alanların % 57’sinin su ihtiyacını karşılayan Ağcaşar Barajının tam su kapasitesi 61.000.000 m3′ tür. Bu hacmin 2.500.000 m3′ ü ölü hacimdir. 2005 yılı içerisinde yağışların yetersizliği yüzünden 20.000.000 m3 su toplanabilmiş ve 17.500.000 m3 sulama suyu verilebilmiştir. Barajın toplam sulama sahası 80.000 dekar olup 40.000 dekarı İlçemizde, 40.000 dekarı ise Develi ve Yeşilhisar İlçeleri Köylerindedir.

İlçe Merkezi Sınırları içinde bulunan önemli tarım alanlarımızdan 20.000 dekar tarım arazisi potansiyeline sahip Göğnük mevkiinde, Taşhan Köyü Arazilerinin 10.000 dekarlık bir bölümünde ve Dikme Köyü arazilerinin 1.500 dekarlık sulanabilecek taban arazi niteliğinde olan bölümünde kuru tarım yapılmaktadır.

Bu araziler Zamantı ırmağından veya Yer altı suları ile sulanabilir. Bu sayede kuru tarım yapılan bu yerlerde ürün çeşitliliği artacak ve çiftçilerimizin sadece hububat ve nohut tarımı yerine Mısır, Yem Bitkileri, Şekerpancarı, Ayçiçeği, Çeşitli Meyve ve Sebze türleri yetiştirmeleri sağlanarak birim alandan daha fazla ürün alıp gelir seviyelerini yükseltmeleri sağlanabilecektir.

Hali hazırda Göğnük mevkiinde şahıslar tarafından münferit olarak 2005 yılı içerisinde açılmış sondaj kuyuları mevcuttur. 2005 üretim yılında bu bölgede yaklaşık 100 dekarlık bir alanda pancar ekimi yapılmış ve verimli olduğu gözlemlenmiştir. Yeni açılan kuyularla 2006 üretim yılı içerisinde bu mevkiinde yaklaşık olarak 1.000 dekarlık bir alan sulanacaktır.

Ayrıca Göğnük mevkiinde kaynak suyu ile sulama yapılabilen bölgelerinde 3 üreticinin toplam 30 dekar kapama elma bahçesi bulunmaktadır.

Yukarıda bahsettiğimiz Göğnük mevkii, Taşhan ve Dikme köyü arazilerinin, gerekli yatırımların yapılarak sulu tarıma kazandırılması bölge üreticilerinin gelir seviyelerinin yükseltilmesi, dolayısıyla ilçemiz ekonomisi açısından büyük önem arz etmektedir.

İlçemizdeki Meraların Durumu :

İlçemizin kayıtlı mevcut mera miktarı toplam 601.592 dekardır. Mera tespit ve tahdit çalışmaları devam etmekte olup 2006 yılı içerisinde bu çalışmaların tamamlanması amaçlanmaktadır.

İLÇEMİZDE TARIMI YAPILAN ÜRÜNLER VE ÜRETİM MİKTARLARI

İlçemizdeki Meyve Yetiştiriciliği : Elma Yetiştiriciliği İlçemiz Ekonomisi için en önemli girdilerden biridir. 27.990 dekarlık sahayı işgal eden meyvecilik alanının 27.450 dekarında elma tarımı yapılmaktadır.

Henüz meyve vermeyen ağaçların oluşturduğu bahçeler ise bodur ve yarı bodur bahçeler şeklinde tesis edilmişlerdir. Yaşları nedeniyle ekonomik ömrünü tamamlayan bahçelerin yerine bodur ve yarı bodur elma bahçeleri tesis edilmektedir.

Bodur ve yarı bodur bahçeler, iç ve dış pazarlarda daha çok talep gören; Starkrimson, Starkspur Golden, Granny Smith, Fuji, Gala Grubu, Red Chief, Breaburn Jonagold gibi çeşitlerle tesis edilmektedir.

İlçe Tarım Müdürlüğümüzce yapılan tespit ve araştırmalar neticesinde bu elma bahçelerinde yıllar ortalaması 54.900 ton elma üretiminin yapıldığı tespit edilmiştir.

Bu üretimin 15.500 tonu İlçemizde kurulu bulunan 3 adet soğuk hava deposunda, 21.500 tonu kara depolarda muhafaza edilmektedir.

Toplam üretimin yaklaşık 17.900 tonu meyve suyu üretiminde değerlendirilmekte olup meyve suyu fabrikalarına verilmektedir.

Yeni kurulan ve kurulmakta olan bodur ve yarı bodur elma bahçelerinin ürün vermeye başlamasıyla birlikte yıllık ortalama elma üretim miktarı 80.000 ton seviyelerine yükselecektir. Elma yetiştiriciliği yan faktörlerle birlikte İlçe ekonomisine yaklaşık olarak 15.000.000 TL’ lik bir katkı sağlamaktadır.

Elma üretiminde, özellikle pazarlamada karşılaşılan sorunların giderilebilmesi için 2005 yılında ilçemizde Elma Üreticileri Birliği kurulmuştur.

Birliğin elma sınıflandırma ve ambalajlama tesisi kurulması yönündeki çalışmaları devam etmektedir.

Ülkemizde elma üretiminde önemli bir yere sahip olan ilçemizde, üreticilerimizin elma hastalık ve zararlılarıyla etkin bir şekilde mücadele etmelerini sağlamak amacıyla 2004 yılı Nisan ayında Özel İdare kaynaklı olarak bilgisayarlı tahmin ve erken uyarı sistemi kurulmuştur. Böylece üreticilerimizin ilaçlamaları tam zamanında yapmaları sağlanacak, ilaçlama sayısı düşürülecek , hastalık ve zararlılarla etkin mücadele sağlanacaktır.

Hayvancılık :

İlçemiz ekonomisine katkısı yönünden büyük önem taşıyan hayvancılık ilçe genelinde önemli bir gelir kaynağını teşkil etmektedir. Yıllara göre küçük değişikliklerin olmasına rağmen 2005 yılı itibariyle aşağıdaki tablo gibidir.

Büyükbaş hayvanlardan 6700 adedi inek olup ırklara göre dağılımı şu şekildedir:

Yerli Irk : 2700 Adet
Holstein : 870 Adet
Simental : 520 Adet
Montofon : 385 Adet
H.Melezi : 595 Adet
S.Melezi : 580 Adet
M.Melezi : 970 Adet
GAK : 80 Adet

6700 adet sağılır inekten yıllık toplam 16.500.000 lt Süt elde edilip 1.454.667 lt’si Mandıralara satılmaktadır. 15.045.333 lt’si ise iç ve dış piyasada içme sütü, peynir, yoğurt ve diğer süt ürünleri olarak tüketilmektedir.

Koyunlardan yıllık toplam 300.000 lt, keçilerden ise yıllık toplam 600.000 lt süt elde edilmekte olup tamamen peynir, yoğurt ve diğer süt ürünleri olarak tüketilmektedir.

İlçemizde bulunan arılı kovanlardan yıllık toplam 131.000 kg süzme ve petek bal üretilmekte olup iç ve dış piyasada satılmaktadır.

Desteklemeler : 2004 yılı DGD uygulamaları kapsamında çiftçilerimiz 1.557.880,35 YTL Doğrudan Gelir Desteğinden faydalanmıştır.

2005 yılı DGD (Doğrudan Gelir Desteği) kapsamında ise 2339 çiftçimizin toplam 96.943 dekar alan müracaatı alınmış olup destekleme miktarı henüz Bakanlığımızca belirlenmemiştir.

Projeler : Vatandaşlarımıza yeni istihdam alanları sağlanması amacıyla 2006 yılı içinde İlçe Merkezinde ve Burhaniye Köyünde uygulanmak üzere 10 aileye 20‘ şer arılı kovan (toplam 200 arılı kovan) verilmek üzere Teknik Arıcılığı Geliştirme Projesi Hazırlanmıştır.

Bu Projemizde 40.894,90 TL’lik Finansman Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı fonlarından karşılanacak, Üreticiler ise projeye 12.700,00 TL’lik katkıda bulunacaklardır.

Geri ödeme ise 1. yılı ödemesiz 5 yıl vadeli ve faizsiz olacaktır.

Damızlık Koyunculuğu Geliştirme Ve Destekleme Projesi: 2006 yılı içinde Delialiuşağı, Dikme,Karaköy ve Taşhan Köylerinde; Toplam 32 aileye 19 koyun + 1’er koç olmak üzere 608 koyun + 32 koç verilmek üzere Damızlık Koyunculuğu Geliştirme ve Destekleme Projesi Hazırlanmıştır.

Bu Projemizde 178.120,00 YTL’lik Finansman İl Özel İdare Müdürlüğü bütçesinden karşılanacak, Üreticiler ise projeye 38.931,84 YTL’lik katkıda bulunacaklardır.

Geri ödeme ise 1. yılı ödemesiz 5 yıl vadeli ve faizsiz olacaktır.

Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri: 2004 yılı içerisinde İlçe Merkezi, Çubuklu, İlyaslı, Yerköy, Kirazlı köylerinde Tarımsal Kalkınma kooperatifleri kurulmuştur. Bu kooperatiflerden; Yerköy ve Çubuklu Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin Hayvancılık Projeleri 2005 yılında onaylanmış ve toplam 400 adet gebe düve çiftçilere dağıtılmıştır.

Keçi mevcudu yönünden önemli bir yere sahip olan İlçemiz Ulupınar köyünde; 2004 yılı içerisinde mevcut keçi ırklarını ıslah ederek verimlerini artırmak amacıyla İl Özel İdare Müdürlüğü kaynaklarıyla alınan 24 adet saanen ırkı teke üreticilerimize dağıtılmıştır.

Kontrolleri düzenli olarak yapılmakta olup, 12 adet teke hastalık nedeniyle ölmüştür

2 – Orman Sektörü : İlçemizin özellikle güney doğu kısmında bulunan orman köylülerinin başlıca iş ve gelir kaynakları orman kesimi işidir. İşletme Müdürlüğü’ne bağlı olarak 3 Bölge Şefliği bulunmaktadır. Orman İşletme Müdürlüğü’nün görev alanı içine giren, av koruma ve üretim faaliyetleri uluslar arası öneme sahip olan Sultan Sazlığı Kuş Cenneti ile Kapuzbaşı Şelaleleri ve Tabiat Parkı buradan alınarak Kayseri Milli Parklar Mühendisliği’ne verilmiştir.Derebağ Şelalesi Orman sınırları içersinde kalmıştır.

İlçede 11.313 hektarı verimli 33.138 hektarı bozuk olmak üzere toplam 44.451 hektar orman mevcuttur.

Bu ormanlarımızda 1.435.075 M3 verimli 216.649 M3, ikinci sınıf tomruk 246.026 ster baltalık ağaç bulunmaktadır.

3 – İlçemizdeki Doğal Kaynaklar : Doğal zenginlik bakımından İlçemiz Türkiye’nin nadir rastlanan yerlerinden birini oluşturmaktadır. Başta demir cevheri olmak üzere altın karışımı kurşun , gümüş karışımı çinko ile krom bakımından zengin ocaklara sahiptir.Mevcut yıllık üretim 2-2.5 milyon ton civarında olup demir madeni üretimi önemli bir yer tutmakla birlikte çinko ve krom madeni işletmeciliği de yapılmaktadır. İlçemizdeki görünür rezerv olarak 20 milyon ton demir , 2 milyon ton çinko ve çinko karışımı kurşun rezervinin yanı sıra zengin krom yataklarının da bulunduğu bilinmekle birlikte krom yataklarının rezerv miktarı henüz tespit edilememiştir.İlçemizde Ticaret Siciline kayıtlı 25 şirket ve 13 şahıs madencilik alanında faaliyet göstermektedir. Maden ocaklarında 500 civarında işçi istihdam edilmektedir.

 Ekonomi

İlçe doğal kaynaklar bakımından ülkemizin ender olan ilçelerinden biridir. Demir cevheri, altın karışımı kurşun,gümüş karışımı çinko ve krom bakımından zengin ocaklara sahiptir .Mevcut yıllık üretim miktarı 2-2,5 milyon ton civarındadır. İlçenin görünür rezerv miktarı 20 milyon ton demir, 2 milyon ton çinko ve çinko karışımı kurşun rezervinin yanı sıra henüz rezerv miktarı tespit edilememiş zengin krom yataklarının bulunduğu bilinmektedir. İlçede Halıcılık en eski faaliyet olarak devam etmektedir.Ayrıca Elmacılık,Hayvancılık ve Madenciliğe bağlı Nakliyecilik başlıca ekonomik faaliyetleri teşkil etmektedir.Maden nakliyesi lokomotif sektör olarak gelişmiştir.